Protokół z posiedzenia Komisji Komunalno - Finansowej z dnia 4 października 2016 r.
Protokół
z posiedzenia
Komisji Komunalno - Finansowej
z dnia 4 października 2016 r.
Pkt 1
Przewodniczący Komisji Komunalno - Finansowej, radny Ryszard Szwajca o godz. 16.30 otworzył posiedzenie Komisji. W posiedzeniu uczestniczyło 7 członków Komisji (załącznik nr 1).
Uczestnicy posiedzenia niebędący członkami Komisji:
Robert Klimczak, inspektor wydziału oświaty, kultury i sportu;
Joanna Mańkowska, młodszy referent w Biurze Rady Miejskiej;
Damian Staniszewski – prezes Stowarzyszenia Projekt Września.
Pkt 2
Przewodniczący Komisji Komunalno - Finansowej, radny Ryszard Szwajca przedstawił porządek obrad posiedzenia komisji. Komisja jednogłośnie przyjęła porządek obrad (załącznik nr 2).
Pkt 3
Przewodniczący Komisji Komunalno - Finansowej, radny Ryszard Szwajca odczytał petycję, która wpłynęła w dniu 26 lipca 2016 r. do Urzędu Miasta i Gminy Września z ramienia Stowarzyszenia Projekt Września w sprawie podjęcia uchwały w sprawie przyjęcia zasad i trybu udzielania dotacji celowej na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków.
Radny Janusz Czyż powiedział, że jego zdaniem uzasadnienia do petycji nie ma, ponieważ to, że gmina może coś ufundować to nie znaczy, że musi.
Radny Waldemar Grześkowiak powiedział, że zacząłby od informacji, które są istotne dla sprawy. Wymienił zabytki, które są wpisane do rejestru zabytków w gminie Września (załącznik nr 3). Z tego wynika, że tak naprawdę, prywatnym obiektem jest tylko pałac w zespole pałacowym Opieszyn. Reszta jest albo jakiś instytucji samorządowych albo parafii katolickich. Dużo jest zabytków wpisanych do rejestru zabytków na terenach wiejskich. Z reguły są to kościoły parafialne, dwory, parki dworskie, cmentarze oraz ogrodzenia. Więcej zabytków jest zapisanych w ewidencji zabytków. Dodatkowo trzeba wziąć pod uwagę, że jest coś takiego jak historyczny układ urbanistyczny miasta, który jest też w rejestrze zabytków. Szkoda, że we Wrześni zabytki niszczeją na naszych oczach. Ja ok. 10 lat temu z taką inicjatywą wyszedłem, żeby taka uchwała była, ale zakres potrzeb jest ogromny. Może nie w samym mieście, ponieważ tam w większości tematy już zrealizowaliśmy, bo obiekty samorządowe zostały wyremontowane, kościoły również, z pomocą pieniędzy unijnych, centralnych i społeczeństwa, które w jakiś sposób partycypuje w tym wszystkim. Aktualnie remontowany jest pałac na Opieszynie, który jest „workiem bez dna”. Jest bardzo dużo obiektów na terenach wiejskich. Jeżdżąc po wsi widzimy, że po kolei co jakiś czas, któryś z obiektów wypada niestety. To jest wielki żal. Np. parowozownia na dworcu między torami, która została rozebrana, również piękna wieża ciśnień na koszarach. Wszystkie partery w naszym mieście zostały „wykastrowane” z detali architektonicznych, zostały zlikwidowane wszystkie przeszkadzające balkony z pięknymi balustradami. Września bardzo dużo na tym straciła, te rzeczy są już pewnie nie do odzyskania. Dlatego warto, jeżeli nie dzisiaj, ponieważ jako samorząd potrzeb mamy bardzo dużo, to w przyszłości wesprzeć takie działania. Dzisiaj jest to worek bez dna i nie jesteśmy w stanie wszystkiego ogarnąć. Stowarzyszenie Projekt Września w swoim wniosku wymienia na co powinniśmy zwrócić uwagę, jest ich wymienionych 17. Zobaczyłem jak to wygląda np. w Poznaniu, gdzie wymienionych jest 7 pozycji, które są pod pewnymi warunkami. Większość miast takie programy ma. Wiadomo też, że starostwo ma w swoich kompetencjach ochronę zabytków, więc oni też przeznaczają na te cele pieniądze. Można jedno z drugim powiązać. W końcu jak coś się dzieje to wspólnie pewne rzeczy opłacamy z powiatem wrzesińskim. Warto się nad tym zastanowić.
Radny Janusz Czyż zapytał czy punkty wymienione w petycji, które są wypisane w ustawie, zapisane w uzasadnieniu, czy to jest tak istotna w tej chwili potrzeba, czy nie widać tu ewentualnych konfliktów, które mogą się tutaj rodzić. Czego w tej petycji zabrakło, ponieważ żywcem uzasadnienie jest przepisane z ustawy, jeżeli byłaby możliwość, to prosiłby wnioskodawcę, żeby to uzasadnił, ponieważ nie ma uzasadnienia. W uzasadnieniu jest zapisane tylko, że można to zrobić. To są pieniądze, które będą niestety kontrowersyjne, ponieważ na wszystko dać nie będzie można. Prosiłby o doprecyzowanie.
Radny Andrzej Rzeźnik powiedział, że przeglądał ustawę, w której jest zapisane, że właściciel danego obiektu może wystąpić o dotacje do Ministerstwa, do Wojewódzkiego Konserwatora, natomiast gmina ewentualnie może także pomóc na swoim terenie. Można by się zastanowić jaką formę ta pomoc mogłaby przyjąć. Proponowałby ustalić priorytety. Chciałby aby ta pomoc była realna. Zapytał również jakie jest realne zapotrzebowanie.
Radny Janusz Czyż powiedział, że warto się zastanowić nad funkcją danego obiektu. Jeżeli jest to obiekt prywatny, nie przeznaczony do funkcji usługowych, do zwiedzania, w takie sytuacji pieniądze są bardzo problematyczne. Jeżeli obiekt jest bardzo wartościowy, wpisany na listę dziedzictwa to jest to inna sprawa, ale jeżeli obiekt pełni tylko funkcję mieszkalną, albo jakiś park przy placu, który jest prywatny i nie udostępniany do użytku publicznego, to w takiej sytuacji trudno będzie przekonać społeczeństwo do tego, że dobrze robimy wydając na to pieniądze. Powinny się znaleźć jakieś ograniczenia w tym kontekście.
Radny Waldemar Grześkowiak odczytał pkt 4 uchwały nr LXXII/758/IV/2005 Rady Miasta Poznania z dnia 21 czerwca 2005 r. (załącznik nr 4): „Dotacja na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane może obejmować nakłady na:
1. zabezpieczenie, zachowanie i utrwalenie substancji zabytku;
2. stabilizację konstrukcyjną części składowych zabytku lub ich odtworzenie w zakresie niezbędnym dla zachowania tego zabytku;
3. odnowienie lub uzupełnienie tynków i okładzin architektonicznych albo ich całkowite odtworzenie, z uwzględnieniem charakterystycznej dla tego zabytku kolorystyki;
4. odnowienie lub całkowite odtworzenie więźby dachowej, pokrycia dachowego, rynien i rur spustowych;
5. wykonanie izolacji przeciwwilgociowej;
6. uzupełnienie narysów ziemnych dzieł architektury obronnej oraz zabytków archeologicznych o własnych formach krajobrazowych;
7. działania zmierzające do wyeksponowania istniejących oryginalnych elementów zabytkowego układu parku lub ogrodu.
Przewodniczący dodał, że ta uchwała była dwa razy uzupełniana, w 2007 oraz 2009 roku. W jednej z uzupełniającej uchwale jest zapis, że musi być obiekt dostępny. Zdarzyło się w Poznaniu tak, że miasto dało pieniądze, ktoś zrobił remont następnie obiekt zamknął. Zamki, pałace w Polsce, które zostały wyremontowane a są własnością prywatną robią ogromne wrażenie.
Radny Tomasz Frankowski powiedział, że zakres prac, który jest proponowany jest bardzo szeroki. Ograniczyłby ten zakres do takich prac, które nie wymagają wielkich nakładów finansowych. Podjęty na ostatniej sesji rozszerzony program współpracy gminy Września z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2017, dotyczy wniosku Stowarzyszenia Projekt Września, dlatego że program został rozszerzony o pkt.: wspieranie działań dotyczących renowacji cmentarzy i miejsc pamięci. Takie działania nie będą wymagały ogromnych środków finansowych. Uporządkujmy to co jest i dbajmy o to. A W miarę rozwoju sytuacji możemy ten program rozszerzać również o inne cele.
Radny Bogumił Kwiatkowski powiedział, że szczegółowo przejrzał ustawę o ochronie zabytków, art 87.1. mówi, że „zarząd województwa, powiatu lub wójt (burmistrz, prezydent miasta) sporządza na okres 4 lat odpowiednio wojewódzki, powiatowy lub gminny program opieki nad zabytkami.” W nim w szczególności określa jakie to są zabytki, co należy rzeczywiście uwzględnić. Radny poszukał również uchwał innych rad gmin, np. z 18 września 2014 uchwała ma 100 stron określająca dokładnie co można a czego nie można, dokładnie jakie zabytki są objęte tą uchwałą, a które nie. Komisja nie jest w stanie tak szczegółowo omówić co można a czego nie można w zakresie zabytków.
Radny Mirosław Chudy powiedział, że jego argumenty przedstawił radny Tomasz Frankowski, to samo ma na myśli. Jego zdaniem warto się przyłożyć do uchwały, którą już Rada Miejska podjęła. Następnie z biegiem czasu, można w miarę możliwości finansowych poszerzać zakres działań.
Radny Zbigniew Bieńko powiedział, że rozumie, że dyskutujemy nad czymś co otwiera drogę do ubiegania się, a komisja dyskutuje już o szczegółach i o konkretnych rzeczach. Komisja nie jest w stanie tej ustawy dokładnie sprecyzować. Dopiero dyskusja nad konkretnym problemem może coś przynieść. A żadna droga do ubiegania niczemu nie przeszkadza.
Przewodniczący Komisji Komunalno - Finansowej, radny Ryszard Szwajca powiedział, że chciałby uzupełnić to o czym mówił przewodniczący RM Waldemar Grześkowiak, mianowicie o własności zabytków, ograniczamy się tylko do terenu gminy Września, uchwała dotyczyłaby tylko tego obszaru. Mamy zabytki będące własnością lub współwłasnością gminy, np. Ratusz, Park, Willa Starosty, na terenach wsi mamy zespoły dworskie, pałacowe, parki. Mamy również kilka obiektów, które są własnością prywatną, np. kamienice z oficynami na ul. Warszawskiej 5 i 10, oraz dom na ul. Warszawskiej 15, które są wpisane do zabytków a są własnością osób prywatnych. Jeżeli rada podjęłaby uchwałę, to w wyniku tego musielibyśmy praktycznie przy konstruowaniu budżetu przeznaczyć na to środki pieniężne. Pomoc przy odrestaurowaniu zabytków jest realizowana, mimo że specjalnej uchwały w tej sprawie nie ma. Rozpatrując ten wniosek bądźmy ostrożni, żeby nie było tak, że uchwała zostanie podjęte, i z różnych przyczyn będzie to martwa uchwała. Beneficjentów takiej uchwały będzie sporo, między innymi parafie, których potrzeby są nieoszacowane.
Komisja Komunalno - Finansowa w obecności 8 radnych jednogłośnie udzieliła głosu prezesowi Stowarzyszenia Projekt Września, p. Staniszewskiemu.
Damian Staniszewski prezes Stowarzyszenia Projekt Września powiedział, że gmina Września posiada sporo zabytków jak to było wspominane tutaj i część tych zabytków z roku na rok znika. Zazwyczaj zabytki, które są w zarządzie państwa czy w zarządzie kościołów są w dobrym stanie utrzymane, ale nie wszystkie. Jednak te w rękach prywatnych, często te postindustrialne czy dawne zespoły dworsko-folwarczne, są w złym stanie i one z roku na rok znikają. Jeśli chcemy, żeby tak jak pan przewodniczący Waldemar Grześkowiak mówił, żeby nasi potomkowie byli dumni z tego, że tutaj można przyjechać i oglądać kolejne zabytki to gdzieś jest kolejnym naszym obowiązkiem zadbać o to. Być może te zabytki nie są tak ważne jak nasze zabytki tu w gminie Września jak te w Pyzdrach czy innych miastach, nie mają takiego splendoru, ale one z czasem nabiorą tego splendoru. Stąd wydaje mi się uzasadnione, żeby pewien kierunek wytyczyć i spróbować ratować szczególnie to co jest na terenach wiejskich. W mieście rzeczywiście dobrze to wygląda, jest to zresztą ujęte w gminnym programie opieki nad zabytkami dla miasta i gminy Września 2013-2016. Zespoły folwarczne i zabytki na wsiach, również te postindustrialne są w strasznie złym stanie. Stąd prosiłbym, żeby jednak spróbować nie tylko na cmentarzach ale również pozostałe zabytki próbować ratować.
Radny Janusz Czyż zapytał czy Stowarzyszenie Projekt Września oczekuje przygotowania przez komisję konkretnej uchwały? Powiedział, że oczekiwał by od Projektu Września bardziej szczegółowej propozycji.
Radny Zbigniew Bieńko powiedział, że zawsze są dwie strony, jak za szczegółową uchwałę przygotują to radni mogą odrzucić ze względu na punkty, które przygotowali.
Radny Janusz Czyż odpowiedział, że chodzi o zarysy, żeby było wiadomo pod jakim kątem pójść, żebyśmy się dobrze zrozumieli.
Radny Waldemar Grześkowiak powiedział, że odnosząc się do wypowiedzi radnego Tomasza Frankowskiego, godząc się na tę petycję będziemy bardzo wstrzemięźliwi.
Przewodniczący Komisji Komunalno - Finansowej, radny Ryszard Szwajca odpowiedział, że wstrzemięźliwość zależy od tego jaki będzie budżet. Jaki będzie stosunek pana burmistrza do tej sprawy. Najgorsze co mogło by się zdarzyć to podjąć uchwałę, która będzie uchwałą martwą, nierealizowaną z różnych powodów np. z bariery ekonomicznej bądź finansowej.
Komisja Komunalno - Finansowa w obecności 8 radnych, 5 głosami „za”, 1 „przeciw”, 2 „wstrzymujących się” rozstrzyga pozytywnie petycję w sprawie podjęcia uchwały w sprawie przyjęcia zasad i trybu udzielania dotacji celowej na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków.
Radny Tomasz Frankowski powiedział, że dlatego jest przeciwny, ponieważ poszedłby w kierunku rozszerzania tego programu, o którym była mowa.
Radny Waldemar Grześkowiak wyjaśnił, że jeśli ktoś wystąpi do gminy o wsparcie finansowe do tego jest potrzebna uchwała.
Przewodniczący Komisji Komunalno - Finansowej, radny Ryszard Szwajca powiedział, że na pewno nie będzie to dotacja, ponieważ dotacja musiałaby być już przy uchwalaniu budżetu, wtedy byłaby to dotacja celowa.
Radny Mirosław Chudy zaproponował, aby na poziomie komisji przy współpraccy ze Stowarzyszeniem Projekt Września skonsultować i doprecyzować pewne rzeczy.
Radny Waldemar Grześkowiak powiedział, że to burmistrz będzie musiał określić jakie możliwości ma gmina. Zaznaczył, że to będzie skromny projekt.
Pkt 4
Radny Zbigniew Bieńko powiedział, że 17 listopada poruszał wniosek o garażach. Przygotował dla radnych odpowiedź jaką otrzymał od burmistrza w tej sprawie, nie rzucał słów na wiatr. Zastępca burmistrza mnie poucza z czego mam się cieszyć a z czego nie.
Przewodniczący Komisji Komunalno - Finansowej, radny Ryszard Szwajca zapytał czy radny nie jest usatysfakcjonowany tą odpowiedzią?
Radny Zbigniew Bieńko powiedział, że jest usatysfakcjonowany, w odpowiedzi otrzymał, że dalej będzie się dobrze działo.
Radny Waldemar Grześkowiak powiedział, że czytanie tego pisma bez mapki nie ma sensu.
Przewodniczący Komisji Komunalno - Finansowej, radny Ryszard Szwajca powiedział, że każdy z radnych otrzymał kopię pisma, każdy niech się z nim zapozna i wrócimy do tematu jeżeli będzie taka potrzeba na kolejnym spotkaniu.
Damian Staniszewski Prezes Stowarzyszenie projekt Września podziękował radnym za takie rozpatrzenie petycji. Ma nadzieję, że teraz wszystko będzie miało swój szczęśliwy finał i ta uchwała zostanie wywołana.
Pkt 5
Wobec wyczerpania porządku obrad przewodniczący Komisji Komunalno - Finansowej, radny Ryszard Szwajca o godz. 17:30 zamknął posiedzenie komisji.
Protokół zawiera 7 ponumerowanych stron. Wszystkie załączniki znajdują się do wglądu w Biurze Rady Miejskiej w Urzędzie Miasta i Gminy we Wrześni.
Przewodniczący
Komisji Komunalno - Finansowej
/-/radny Ryszard Szwajca
Protokolant
/-/Joanna Mańkowska